|
|
Ieder jaar organiseert het Sneevliet Herdenkingscomité op of omstreeks 13 april een herdenkingsbijeenkomst op 'WESTERVELD'. Dan wordt herdacht dat 70 jaar eerder op 13 april 1942 en op 16 oktober 1942 leden van de verzetsgroep Marx-Lenin-Luxemburg-Front (MLL) door de bezetter werden vermoord.
Heel lang was de precieze plaats van de executie onbekend. Recent onderzoek heeft geleid tot de juiste bepaling van de plaats, niet ver van de ingang van museum kamp Amersfoort. In samenwerking met het museum wordt op zondag 11 november 2012 het informatiebord over het MLL-Front onthuld. Meer informatie is op de website van het Nationaal Monument Kamp Amersfoort te lezen.
Om 14.00 uur is er ontvangst in de receptieruimte, Loes van Overeemlaan 19, 3832 RZ Leusden. Comitévoorzitter Dick de Winter houdt een inleiding, gevolgd door een korte presentatie over het proces tegen de verzetsgroep. Jaap Haije, familie van het vermoorde MLL-lid Ab Menist, spreekt bij het informatiebord. Aansluitend zal hij het bord onthullen.
Diverse betrokkenen, waaronder familieleden, zijn uitgenodigd de onthulling bij te wonen.
Vrijdag 12 oktober presenteert Ron Blom zijn biografie van Frank van der Goes in het IIRE.
Frank van der Goes bewoog zich op het snijpunt van politiek, kunst, geschiedenis en cultuur. Zijn bijdragen aan de zogeheten socialismedebatten
in De Nieuwe Gids en De Kroniek vormen hier fraaie hoogtepunten van. Hij
groeide uit tot geestelijk vader van de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP). Binnen die partij bevond Van der Goes zich op de linkerflank. In de crisisjaren van economische depressie, stalinisme en opkomend fascisme voelde de westerse marxist Van der Goes zich er steeds minder thuis.
In het boek Frank van der Goes (1859-1939): Journalist, literator en
pionier van het socialisme presenteert Ron Blom de politieke loopbaan van Van der Goes. Ook zijn persoonlijke leven – vriendschapsbanden, seksualiteit en relaties, gezinsleven en vrijetijdsbesteding – krijgt in deze biografie een rechtmatige plaats.
Na de presentatie zal er gelegenheid zijn om, zoals Van der Goes’ jeugdvriend
Jacques Perk het in een brief noemde, te eten, drinken en vroolijk te
zijn… ge zult met open armen worden ontvangen.
Opgave voor deelname via ronblom@tomaatnet.nl. De locatie van het IIRE is Lombokstraat 40 te Amsterdam.
Het boek is te bestellen door het bedrag van € 32 over te maken naar:
R.L. Blom, rek.nr. 59 616 42, Amsterdam, o.v.v. Biografie. Bij de boekpresentatie geldt de speciale prijs van 27 euro.
Ferdinand Domela Nieuwenhuis (1846-1919) is een begrip, zowel tijdens als na zijn leven. Weinig politici in Nederland zijn zo de hemel in geprezen alsook verguisd als hij. Domela was de grondlegger van het socialisme in Nederland, maar keerde zich later tegen dat socialisme toen hij zich tot het anarchisme verklaarde.
Jan Willem Stutje, bekend van zijn twee fraaie biografieën over Paul de Groot en Ernest Mandel, presenteert in zijn nieuwe boek Domela Nieuwenhuis. Een romantische revolutionair Domela als een internationale, charismatische leider.
Op 30 mei vindt in Amsterdam (adres Spui 25-27) tijdens de boekpresentatie een debat plaats over de vraag of en zo ja hoe het socialisme van Domela Nieuwenhuis actueel is. Discussieleider is Elsbeth Etty. Deelnemers zijn naast Jan-Willem Stutje Marcel van der Linden, Dennis Bos en Johan Frieswijk, alle drie actief op het gebied van de sociale geschiedschrijving.
De toegang is openbaar, aanmelding is nodig. Voor de aanmelding en meer informatie zie de website van Spui25.
In de bijeenkomst van de Vrienden van het IISG op 11 juni 2012 wordt de speelfilm "Toegemuurde verten" vertoond.
De film is in opdracht van het bestuur van Nederlandse Bond van Christelijke Fabrieks- en Transportarbeidersgemaakt en op basis van het scenario van H.W. Aalders, destijds hoofd ener school in Den Haag, gemaakt door de Nederlandsche Film-Associatie 'Visie'. 'Visie' was 1932 opgericht door Max de Haas, Jo de Haas en Ab Keyzer.
Het bijzondere van "Toegemuurde verten" is dat het niet alleen een geluidsfilm betreft, maar een echte speelfilm. De film is een behoorlijk moralistisch christelijk drama over een jonge werkloze arbeider die in het criminele circuit terecht komt, maar dankzij de bemoeienis van een christelijke vakbondsman weer op het rechte pad kan komen. Hij duurt 48 minuten, zit technisch goed in elkaar en bevat naast geënsceneerde opnamen ook mooie straat- en havenscènes van Amsterdam in 1936 en beelden van werkende arbeiders.
De film was jarenlang in bezit van de dochter van een van de bestuursleden van de NBCFT, de heer Kunst, en werd ons aangeboden door diens kleinzoon. In het archief van de NBCFT (onderdeel van het archief van de Industriebond CNV bij het IISG) zijn er stukken gevonden over het verstrekken van de opdracht tot het maken van deze film. De film is voor het eerst vertoond op 31 oktober 1936 in Den Haag. Voor zover bekend is er geen kopie van de film bewaard in de collecties van andere instellingen.
De bijeenkomst is omlijst door korte bijdragen van Harry Veenstra, schenker van de film, Bert Hogenkamp, mediahistoricus en Gerard Nijssen, beeldresearcher. Een agenda is binnenkort te vonden op deze site.
De bijeenkomst begint om 15.30 uur, aanmelden is nodig via e-mail.
Op de jaarlijkse socialismedag van de Bredase afdeling van de SP komen actuele vragen aan de orde en met name over de verkiezingen van september. Maar ook historische onderwerpen als het Revisionsimedebat uit de jaren rond 1900.
Op zaterdag 12 mei organiseert de SP-afdeling Breda een middag met debat en discussie in ongedwongen sfeer om eens de diepte in te gaan. En deze keer met een zeer actueel onderwerp! ‘Socialisten aan de knoppen: regeringsdeelname, en dan?’
Het programma:
12.00-12.45 lunch
12.45-13.45 Socialisten in een coalitie-regering: ervaringen in heden en verleden
13.45-14.00 pauze
14.00-14.45 Historie: Bernstein, Kautsky, Luxemburg en Liebknecht: ‘revisionisme versus revolutie’ in de SPD rond de eeuwwisseling, door Ron Blom.
14.45-15.00 pauze
15.00-16.15 Discussie/forum: kansen en bedreigingen voor de SP in een ‘burgerlijke’ regering
16.15-16.30 afronding,
Locatie: Gemeenschapshuis De Belcrum
Pastoor Pottersplein 12, Breda (5 minuten lopen van Breda CS)
(aanmelden bij de afdeling gewenst, via breda@sp.nl)
Dit jaar is het 70 jaar geleden dat op 13 april 1942 de moord op de leden van het Marx-Lenin-Luxemburg-Front bij kamp Amersfoort plaatsvond. Deze groep revolutionaire socialisten nam het motto van Rosa Luxemburg ‘socialisme of barbarij’ serieus. Net als zij moesten zij hiervoor betalen met hun leven. Dit jaar wil het Sneevliet Herdenkingscomité juist aan deze herdenking wat meer aandacht schenken. Dat zal gebeuren op zondag 15 april 2012.
Programma
Vanaf 10.00 uur koffie in het Petit Café van begraafplaats WESTERVELD, Duin en Kruidbergerweg 2 te Driehuis (N.H.).
10.57 uur. Degenen die slecht ter been zijn, kunnen worden afgehaald op station Driehuis. Bij vertraging bellen: 06 15473369.
11.30 uur. De stoet vertrekt te voet naar het monument. Wie slecht ter been is, kan gereden worden. Voor hen staan zitplaatsen klaar bij het monument. De bloemen worden neergelegd en enkele sprekers zullen het woord voeren.
Circa 12.30 uur vertrek per auto naar buurthuis De Dwarsligger, Planetenlaan 338, 1974 BP IJmuiden. We drinken daar een kopje koffie of thee. Ook is er een fotopresentatie: een terugblik op de afgelopen jaren.
Daarna een optreden van Trias Poëtica. Dit is het enige trio ter wereld dat uit vier personen bestaat. Dat zijn: Jan Bontje, Carlos Bréton Ferrer, Frans Lodewijk en Marcus Mulder.
Op woensdag 4 april 2012 vindt de presentatie plaats van Frans Goedhart, journalist en politicus (1904-1990). Een biografie. Frans Johannes Goedhart (1904 –1990), pseudoniem Pieter 't Hoen, was socialist, verzetsstrijder en journalist. Hij was de oprichter van Het Parool. Namens de Partij van de Arbeid was hij van 1946 tot 1970 lid van de Tweede Kamer. In 1970 behoorde hij tot de oprichters van de nieuwe politieke partij DS'70.
Auteur van deze biografie is Madelon de Keizer. De bijeenkomst wordt van 15.00 – 18.00 uur gehouden in De Balie, Kleine Gartmanplantsoen 10 te Amsterdam. Aanmelden voor 1 april via publiciteit@pbo.nl, onder vermelding van Frans Goedhart.
De Eerste Wereldoorlog van 1914-1918 leek aan Nederland voorbij te zijn gegaan. Ons land nam, ingeklemd tussen de grootmachten, een bijzondere positie in. Om verschillende redenen raakte het neutrale Nederland niet betrokken bij het gewapende conflict. Toch heeft de ‘Grote Oorlog’ wel degelijk sporen achtergelaten in de historische collecties van de verschillende archiefinstellingen.
Reden voor de onlangs opgerichte Stichting 100 jaar Nederland en de Eerste Wereldoorlog om, met het komende jubileumjaar van 2014 in zicht, aandacht te vragen voor de reeds beschikbare bronnen en zo mogelijk ook weer nieuwe aan te boren.
Deze komende eeuwherdenking in 2014 biedt een uitgelezen kans deze ingrijpende periode uit de nationale geschiedenis voor het voetlicht van een groter publiek te brengen. De deelnemers in de Stichting 100 jaar Nederland en de Eerste Wereldoorlog zijn publicisten, historici, archivarissen, hoogleraren en andere geïnteresseerden. Het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) ondersteunt het initiatief van de Stichting.
Wilt u op de hoogte worden gehouden van onze komende activiteiten, of heeft u informatie over belangwekkende bronnen en nieuwe ontsloten archieven, neem dan gerust contact met ons op.
Ron Blom namens de Stichting 100 jaar Nederland en de Eerste Wereldoorlog, rblom@stadsarchief.amsterdam.nl.
Henk van der Linden, bestuurslid Stichting Studiecentrum Eerste Wereldoorlog, h.van.der.linden@tip.nl.
Gisteren was er de nieuwe serie over ons Nederlandse koloniale verleden en dan met name de slavernij van de Republiek. Het viel niet mee. Voor een kritisch reactie zie de website van Sandew Hira. En voor de discussie de Facebook pagina van dit instituut.
Op zaterdag 3 september presenteert de redactie van Kritiek de uitgave van 2011. Het nummer heeft als titel nieuwe wegen voor links en concentreert zich vooral op mogelijke punten voor heroriëntatie na de neergang van links de laatste jaren in West-Europa. Het nummer bevat een interview met René Cuperus, en een bijdrage van Arjan Vliegenthart -- maar ook een interview met de Duitse radicale denker Detlef Hartman en een artikel van August Hans den Boef. Op zaterdag 3 september 16.00 is er naast de boekpresentatie, deze keer in de Rooie Rat, ook een debat. Als sprekers zijn uitgenodigd SP-senator Arjan Vliegenthart, WBS-medewerker René Cuperus en FNV-organizer Cihan Ugural. Iedereen is van harte welkom, de toegang is vrij. Meer informatie, het klaatste nieuws en de inhoudsopgave vind je op de website van Kritiek.
Op 2 juli a.s. organiseert de Afrikaanse Europese Vrouwenbeweging “Sophiedela”
een symposium over de Nederlandse Trans Atlantische Slavenhandel.
Doel is met de aanwezigen te komen tot het trekken van conclusies in het kader van Mensenrechteneducatie. In het jaar 2013 is het 150 jaar geleden dat de slavernij in Nederland afgeschaft is. Deze conferentie is een stap op weg een grotere betrokkenheid over dit deel van de Nederlandse geschiedenis.
De conferentie vindt plaats op de Haagse Hogeschool, Johanna Westerdijkplein 75 te Den Haag van half elf tot half vijf. Voor nadere informatie zie deze folder en het aanmeldingsformulier.
De Friedrich Ebert Stiftung heeft het belangwekkende tijdschrift Die Neue Zeit (1883-1923) nu bijna integraal op de site gezet. Die Neue Zeit was het wetenschappelijke tijdschrift van de Duitse SPD (Sozialdemokratische Partei Deutschlands), maar vormde tijdens de periode van deTweede Socialistische Internationale het centrale punt in de richtingenstrijd van 1889 tot 1918. Karl Kautsky was tot 1917 de hoofdredacteur. Vele Nederlanders schreven in dit blad, onder anderen Anton Pannekoek en Herman Gorter.
 - Tweede Kamerverkiezingen 1933
Zondag 10 april: het Sneevliet Herdenkingscomité organiseert een bijeenkomst op 'WESTERVELD', Duin en Kruidbergerweg 2, Driehuis.
Het is haast 70 jaar geleden dat Henk Sneevliet en zijn medestrijders werden vermoord. Tot de dag van vandaag wordt nog altijd aandacht besteed aan Sneevliet als internationaal socialistisch politicus en activist. In 2009 was er de indrukwekkende tentoonstelling in China. En kunstenares Mieke van der Voort (onlangs overleden) wilde de tocht die Sneevliet begin twintigste eeuw in dat land ondernam, zelf ervaren. Ze maakte er een kunstwerk over.
Zondag 10 april. Als u met de trein van 10.45 uur uit Haarlem komt, wordt u om 10.57 uur op station Driehuis afgehaald. Bij vertraging: bel s.v.p. 06 15473369.
Om half twaalf lopen we naar het monument en leggen daar bloemen neer. Wie moeilijk ter been is, kan daar met een auto worden afgezet. Bij het monument staan, zoals altijd, enkele stoelen klaar.
Na de bloemlegging vertrekken we gezamenlijk per auto naar 'DE DWARSLIGGER', Planetenweg 338, te IJmuiden, tel: 0255512725.
10 maart 2011: avond van de anarchie
Op donderdag 10 maart a.s. organiseert Experimental Jetset in herinnering aan 10 maart 1966 een avond met korte films over Provo en post-Provo. De avond staat tevens in het kader van de tentoonstelling ‘Two or Three Things I Know About Provo’, nog te zien in W139 t/m 13 maart. De film vindt plaats in w139, Warmoesstraat 139 te Amsterdam.
10 Maart 2011
PROVO FILMAVOND
'10 Maart, Dag van de Anarchie'.
Aanvang: 20:00 uur Gratis entrée
Voor hen, die vast in de stemming willen komen, is hier een verbinding met geluidsfragmenten uit de jaren zestig.
Wij gingen onze eigen weg is de opvallende en intrigerende titel van een in februari verschenen boek. Daar komen vier revolutionair-socialisten aan het woord die tijdens de jaren dertig en veertig van de twintigste eeuw actief waren. Ze voeren tegen de stroom in en streden voor een democratisch en revolutionair socialisme.
Het boek bevat 170 pagina’s en gaat niet alleen over politiek, ook het persoonlijk leven beschrijven deze revolutionairen uitvoerig. Het resultaat is een rijk geïllustreerde collectie van fascinerende en soms aangrijpende fragmenten uit de levens van Fokke Bosman, Andries Dolleman, Henri Engelschman en Joop Flameling. Hun levensbeschrijvingen schetsen een levendig beeld van de radicale arbeidersbeweging voor, tijdens en na de oorlog.
De redactie en de inleidingen zijn van Ron Blom en Bart van der Steen. Het boek is te bestellen via uitgeverij Eburon.
Evangelisch-radicale grondlegger van Nederlandse sociale zekerheid
A.S. Talma is een vergeten icoon van moderne sociale politiek. Met de biografie De rode dominee A.S. Talma werpen de historici Lammert de Hoop en Arno Bornebroek nieuw licht op de betekenis van een christelijk-sociaal politicus. Evangelisch-radicalisme en modernisering van sociale politiek gingen samen en realiseerden grondslagen van sociale zekerheid.
Exact honderd jaar geleden botste de antirevolutionaire minister Aritius Sybrandus Talma (1864-1916) met confessionele krachten in zijn achterban, waaronder de machtige AR-leider Abraham Kuyper. Het voorkwam niet dat sociale rechten en instituties die tegenwoordig vanzelfsprekend zijn, dankzij Talma’s evangelisch-sociale dadendrang in Nederland verankerd raakten. In het protestants-christelijke kamp was niet Kuyper maar Talma de belangrijkste drijvende kracht voor sociale wetgeving in het begin van de twintigste eeuw.
Het boek is te bestellen bij Uitgeverij Boom, via deze link.
De maker van een Afro-Amerikaanse basketball-website is op zoek naar familie van Chris Huiswoud (en dus ook zijn broer Otto Huiswoud). Chris speelde een belangrijke rol bij de strijd van Afro-Amerikaanse basketballers. In 1920 leidde als basketball referee zijn eerste wedstrijd.
Informatie kan gestuurd worden naar Claude Johnson: claudejohnson@blackfives.com. De website blackfives.com is toegankelijk via gratis lidmaatschap.
Onder deze opvallende en spannende titel organiseert de Stichting Upkar met steun van Laurens Wonen Dienstenzorg en deelgemeente IJsselmonde een bijzondere lezing van Dr. Radjinder Bhagwanbali over de geschiedenis van Hindostanen van 1873 tot 1916.
Toespraak met debat is op 19 december 2010 in Rotterdam.
Adres: Groene Tuin 1 - 3078 KA Rotterdam-IJsselmonde, Laurens Antonius IJsselmonde Centrum. Aanvang: 13.30 uur (inloop) tot 19.00 uur
Poncke Princen desterteerde en liep over naar de vijand of was hij een strijder voor een vrij Indië?
Op woensdag 1 december 2010 organiseert Kwestie te Utrecht in samenwerking met de Stichting Bijvoorbeeld Poncke Princen een thema-avond over Poncke Princen en het beladen onderwerp 'vechten tegen je vaderland'. Met bijdragen van: Bart Nijpels, maker van de documentaire 'Held of landverrader'. Arend Steenbergen, scenarioschrijver en regisseur van film met inhoud in wording over Poncke Princen. Stef Scagliola, militair historica, Kees Princen, oud-Indiëganger en broer van Poncke Princen. Hans Couzy, oud-generaal van de Koninklijke Landmacht zal een bijdrage leveren aan de discussie.
Voor meer informatie klik hier.
Tussen de twee wereldoorlogen bestonden er drie opzienbarende anarchistische tijdschriften met omineuze namen als Opstand, Alarm en De Moker. Deze tijdschriften zijn binnenkort weer voor iedereen te koop!
Uitgeverij Kelder zal deze tijdschriften als facsimile heruitgeven.
Alarm was een uitgave van de Alarmgroepen, het verscheen onder redactie van Anton Constandse. Alarm ventileerde van 1922 tot 1926 veel radicale anarchistische ideeën. In het blad werd op ongemeen felle toon het bonzendom van rechts en van links (inclusief de anarchisten) en hun vakorganisaties aangevallen.
Opstand was de opvolger van Alarm en verscheen in 1926 en 1927 maandelijks onder redactie van Anton Constandse. Het combineerde een radicaal anarchistische toon met radencommunistische opvattingen over de directe arbeidersorganisatie.
De Moker is misschien wel het meest bijzondere blad wat de anarchistische beweging heeft gekend. Het verscheen van 1923 tot 1928 en werd uitgegeven door een kleine redactie uit de Mokergroepen. Deze groepen werden gevormd door radicale jonge anarchisten, verbonden door hun (niet altijd geweldloze) strijd tegen het militarisme, het kapitalisme en daarmee ook tegen de arbeid, (werken is misdaad) en de kerk.
Voor meer informatie klikt u hier.
De internationale vakbeweging heeft het moeilijk. In veel rijke landen (inclusief Nederland) is het percentage leden de laatste dertig jaar dramatisch gedaald. Tegelijkertijd lukt het nauwelijks om in arme landen echt door te breken en de "informele sector" te organiseren. Is dit allemaal een tijdelijke dip? Moet het beleid op de helling? Of zijn vakbonden als zodanig achterhaald?
Dit debat vindt plaats op 4 november a.s. om vijf uur, plaats Oude Turfmarkt 129. Aanmelding verplicht, toegang is gratis.
Het is de eerste aflevering in de vierdelige debatreeks Werkers van de Wereld die wordt georganiseerd in het kader van het 75-jarig bestaan van het IISG. Aan de discussie nemen deel:
Marcel van der Linden (socioloog), Tom Etty (oud-buitenlandsecretaris FNV) en Peter Waterman (pleitbezorger voor een radicale vernieuwing van de vakbeweging). Moderator is Magaly Rodriguez García.
Behalve dit interessante debat heeft het IISG tevens een prachtige exhibitie gemaakt naar aanleiding van het 75-jarig bestaan. Voor degenen die naar het debat gaan, is het eenvoudig om daaraan voorafgaand deze tentoonstelling te bezichtigen.Het is in hetzelfde gebouw. Voor alle anderen is deze tentoonstelling op de website van het IISG te zien.
Na een succesvolle lancering van het derde nummer zijn er drie bijeenkomsten: in Den Bosch (5 november); Tilburg (20 november) en Den Haag (21 november). Het gaat om de vraag hoe links het initiatief weer naar zich toe kan trekken. Het draait om de vraag wát links kan doen om deze ontwikkeling te keren.
*DEN BOSCH - 5 NOVEMBER
De bijeenkomst in Den Bosch vindt plaats bij Vereniging Ontspoord, op vrijdag 5 november, in aansluiting op de volkskeuken (19.00 uur). De toegang is gratis. Sprekers zijn Merijn Oudenampsen (*Kritiek*) en Matthijs (Doorbraak). Zie: www.verenigingontspoord.org
*2DH5 - 20 NOVEMBER
Het jaarlijkse 2DH5-festival vindt dit jaar plaats in Tilburg. De redactie van *Kritiek* organiseert een workshop op zaterdag 20 november. De toegang tot het festival is € 5,-. Meer informatie over het programma wordt binnenkort bekend gemaakt op de website van 2DH5 en *Kritiek*. Zie: www.2dh5.nl
*DE GROTE PYR - 21 NOVEMBER
Op zondag 21 november organiseert *Kritiek* een debat in de Grote Pyr in Den Haag. Sprekers zijn Harry Westerink (Doorbraak) en Bart van Kent (raadslid SP in Den Haag). Het debat begint om 20.00 uur. De toegang is gratis. Zie: www.grotepyr.nl
Het nieuwe nummer van Kritiek kost € 17,50 en is op verschillende manieren te bestellen. Je kunt een email sturen naar de redactie (redactie@jaarboekkritiek.nl), maar je kunt ook een bezoek brengen aan onze website (www.jaarboekkritiek.nl). Op de site staat duidelijk aangegeven hoe je het nummer kunt bestellen.
Op 8 oktober 2010 presenteert de redactie het nieuwste nummer van Kritiek. Dit nummer is geheel gewijd aan de stormachtige opkomst van het rechts-populisme, zowel in Nederland als daarbuiten. Hoe is de snelle groei van het populisme te verklaren? Wat kan en moet links doen om deze ontwikkeling om te keren? Om deze vragen draait dit nummer.
Beide vragen spelen ook een grote rol bij het debat dat Kritiek in dit verband organiseert. Opnieuw zijn daarvoor vooraanstaande linkse denkers uitgenodigd. Het debat zal worden aangevoerd door Wim van Noort, Dick Pels en Arjan Vliegenthart.
Datum: 8 oktober 2010
Tijd: 15.00-17.00, met een borrel na afloop
Locatie: Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Amsterdam
Op zondag 20 juni a.s. presenteren de Vereniging Ons Suriname en het International Institute for Scientific Research het boek van Armand Zunder met de titel Herstelbetalingen. De 'Wiedergutmachung' voor de schade die Suriname en haar bevolking hebben geleden onder het Nederlands kolonialisme.
Het eerste exemplaar wordt aangeboden aan Barryl Biekman, voorzitter van het Landelijk Platform Slavernijverleden. Daarna wordt Armand Zunder geïnterviewd door Rudy Lion Sjin Tjoe. De aanvang is om 15.00 uur. Plaats: Vereniging Ons Suriname, Zeeburgerdijk 19-21 te Amsterdam. De toegang is gratis, aanmelden via info@veronsur.org.
Een week later, op zondag 27 juni is er van 10.00 uur tot 17.00 uur in hetzelfde gebouw een internationaal symposium Herstelbetalingen, Kolonialisme en Slavernij. Tijdens het symposium presenteren wetenschappers uit diverse landen papers over dit thema. Aanwezig zijn:
Prof. Dr. Humprey Lamur, toonaangevend over slavernijgeschiedenis.
Drs. Armand Zunder, presenteert de studie over herstelbetalingen in Suriname.
Veronique Helenon, vergelijkt de situatie over herstelbetalingen in Frankrijk en de VS.
Fernne Brennan, behandelt de discussie in Engeland
Ramon Grosfoguel, vergelijkt de herstelbetalingen voor de Joodse en de zwarte holocaust.
De dagvoorzitter van de conferentie is de Surinaamse econoom en historicus Sandew Hira. De voertaal tijdens het symposium is Engels. De toegangsprijs voor het symposium bedraagt 10 euro. Aanmelding vooraf is verplicht. Meer informatie en aanmelden voor het symposium: www.iisr.nl.
Een studiebijeenkomst (18 juni a.s.) aan de Vrije Universiteit over de dynamische ontwikkelingen van de christelijk-sociale beweging.
De sociaal-culturele veranderingen van de jaren zestig zijn door historicus Hans Righart in één zin samengevat: ‘minder naar de kerk, meer naar school, minder werken en meer seks’. In het heersende beeld over de jaren zestig stond een emancipatiebeweging tegenover de bestaande tradities en instituties, waren geloof, kerk en christelijk-sociaal middenveld in het defensief. Confessioneel betekende conservatief.
Niets is minder waar, ook de christelijk-sociale wereld kende een eigen dynamiek en had linker en rechter vleugels. Tijdens een studiebijeenkomst van het Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme (HDC) staat de reactie van drie markante protestanten op de jaren zestig centraal. Sprekers zijn J.W. Renders, A.G.M. Mellink, R.T. van Mulligen, W.F. Scholten en H.J. Langeveld.
De toegang is gratis. Het verdient aanbeveling om je tijdig aan te melden vanwege beperkte zaalruimte. Aanmeldingen via de website van het HDC. Het programma van de studiebijeenkomst vind je hier.
Het IISG lanceerde op 6 mei de Social History Shop. In deze webwinkel worden reproducties verkocht van bijzondere posters uit de collectie van het IISG.
Het aanbod bestaat uit posters van sociale bewegingen uit het begin en het midden van de twintigste eeuw. Verzamelgebieden waarin het IISG als beheerder van de grootste postercollectie van Nederland sterk is. De posters zijn onderverdeeld naar land, periode en thema. Zo bevat de shop Franse affiches uit 1968, Cubaanse, Russische en Nederlandse posters uit diverse tijdvakken en propagandaposters uit Maoïstisch China.
‘De posters zijn interessant voor liefhebbers van geschiedenis èn grafische kunst’, zegt Erik-Jan Zürcher, directeur van het IISG. ‘Veel vooroorlogse Nederlandse posters zijn bijvoorbeeld gemaakt door avant-garde kunstenaars. Deze kunstenaars waren vaak sociaal geëngageerd en ontwierpen de prachtigste affiches voor hun opdrachtgevers, die meestal bestonden uit vakbonden, belangenorganisaties en politieke partijen. We vonden het zonde om al deze kunststukjes in de depots te laten liggen. Vandaar dat een jaar geleden het idee ontstond voor deze webshop’, aldus Zürcher.
De aangeboden posters vormen een selectie uit de meer dan 100.000 posters die het instituut beheert. Het aanbod zal de komende jaren flink worden uitgebreid, ook met recenter materiaal. De reproducties kosten 45 euro per stuk en worden afgedrukt in het originele formaat. Alle opbrengsten worden gebruikt voor de versterking van de collecties van het IISG. Voor meer informatie, klik hier.
Dick de Winter beschrijft in dit net verschenen boek het actieve, sociaal-bewogen leven van Abraham (Ab) Menist (1896-1942). De Winter geeft tevens een overzicht van het links-socialisme tijdens de wereldoorlogen.
Ab Menist is joods-orthodoxe opgevoed, maar vervreemdt er al snel van. Hij weigert dienst waarvoor hij in fort Spijkerboor gevangen wordt gezet. Na de Eerste Wereldoorlog doorloopt hij vele revolutionaire organisaties zoals de Communistische Partij, het Nationaal Arbeids-Secretariaat (NAS), de Revolutionair Socialistische Partij en de Revolutionair Socialistische Arbeiders Partij. Hij is een goed organisator en vakbondsleider. En bovendien is Menist actief in de Rotterdamse gemeenteraad en in de Provinciale Staten van Zuid-Holland.
Na de Duitse inval duikt hij onder en is een van de leiders van het Marx-Lenin-Luxemburg-Front. Op 13 april 1942 wordt Ab Menist, samen met zijn politieke vriend Henk Sneevliet, door de bezetter op de Leusderheide bij kamp Amersfoort gefusilleerd.
Het boek is te bestellen via de uitgever Eburon of direct bij de schrijver: 1377734, ten name van Dick de Winter, te Ridderkerk (prijs inclusief verzendkosten € 23,=).
Biografie en Arbeidersbeweging is de titel van het het onlangs verschenen themanumer van It Beaken, het tijdschrift van de Fryske Akademy te Leeuwarden.
Voor ongeveer de helft bestaat het nummer uit de neerslag van het symposium, waarmee historicus Johan Frieswijk in juni 2008 werd uitgeluid bij zijn afscheid van de Fryske Akademy.
Het gekozen thema sluit aan bij de rode draad in zijn werk: onderzoek doen naar regionale sleutelfiguren van het socialisme in Friesland.
De inhoud van van Biografie en Arbeidersbeweging:
Yme Kuiper – Inleiding: de arbeidersbiografie nader bekeken
Johan Frieswijk – Biografische aspecten van de geschiedschrijving van de arbeidersbeweging in Friesland
Yme Kuiper – Van charismatisch leider tot ethisch leidsman. Ferdinand Domela Nieuwenhuis en Friesland rond 1890
Jan Willem Stutje – Het charisma van Ferdinand Domela Nieuwenhuis (1846-1919). ‘Die het best kan lijden, brengt het meest tot stand’
Piet Hagen – Pieter Jelles Troelstra als Fries, Nederlander en internationalist. ‘Sa, Friezen, gyng it my’
Document – Twee grote socialistische voormannen in debat (1902). Ferdinand Domela Nieuwenhuis en Piter Jelles Troelstra over het socialisme. Ingeleid door Johan Frieswijk
Rients Faber – Geen Wilhelmus, maar Fries volkslied. Uit het leven van de anarchist Sjoerd Aukes Tolsma (1853-1936)
Lijst van artikelen en boeken van Johan Frieswijk over arbeidersgeschiedenis
Gastredactie: Kerst Huisman, Yme Kuiper, Willem Visser en Geart de Vries.
It Beaken
Tijdschrift van de Fryske Akademy, jaargang 71, 2009, nummer 1/2 – 176 pagina’s. Prijs: € 17,50 excl. verzendkosten. Te bestellen bij: boekhandel Afuk, telefoon: +31582343070 of hier.
Op vrijdag 12 maart organiseert de Werkgroep Geschiedenis van de Wiardi Beckman Stichting een bijeenkomst over het leven van Pieter Jelles Troelstra.
Aanleiding voor deze bijeenkomst is het verschijnen van de biografie Politicus uit hartstocht van Piet Hagen. Bovendien wordt dit jaar herdacht dat Troelstra 150 jaar geleden werd geboren.
Er zijn vier sprekers en een echt symposion.
Piet Hagen schetst de balans van Troelstra's leven.
Bram Stemerdink (oud-minister voor de PvdA) zal het internationale aspect van Troelstra’s politieke activiteiten bespreken.
Adriaan van Veldhuizen (historisch onderzoeker Universiteit Leiden) schenkt aandacht aan de partijcultuur in de SDAP en de persoonlijke verhoudingen tussen Troelstra en een aantal minder bekende namen binnen de vroege sociaal-democratische beweging.
Erie Tanja (historisch onderzoeker Radboud Universiteit) over Troelstra als parlementair voorman van de SDAP.
De forumdiscussie staat onder leiding van Jacco Pekelder (historicus Universiteit Utrecht en voorzitter Werkgroep Geschiedenis). Paul Kalma (Tweede Kamerlid voor de PvdA), Hans Blom (emeritus hoogleraar Universiteit van Amsterdam, onder voorbehoud) en Bertus Mulder (voorzitter PvdA gewest Fryslân) zullen discussiëren over de betekenis van Troelstra voor de SDAP en de PvdA.
Locatie: I.I.S.G, Cruquiusweg 31, Amsterdam
Datum en tijd: vrijdag 12 maart 2010, 14.30-17:00 uur
Toegang: gratis, aanmelden via wg-geschiedenis@wbs.nl
Zomer 1917. In Amsterdam was de situatie gespannen. De voedselvoorziening haperde. De aardappels kwamen te laat en die er waren stonden te wachten op vervoer naar het buitenland. Jordanese vrouwen grepen in en namen van enige schuiten de aardappelen mee.
Onbedoeld gaven ze daarmee het sein tot een oproer van niet alleen maar vrouwen. De beroering sloeg over naar de Oostelijke Eilanden en andere delen van de stad. Het stadsbestuur stuurde er de politie en het leger op af en er vielen enige doden.
Amsterdam had toen een socialistisch bestuur met de beroemde Wibaut als Wethouder van Levensmiddelen. Had het bestuur de situatie kunnen voorkomen? Hoe reageerde het bestuur achteraf? Het zijn slechts twee van de vele vragen die voor Anne Petterson open stonden toen zij het aardappeloproer koos als onderwerp voor haar afstudeerscriptie. Deze scriptie is binnenkort te lezen op deze site.
Datum en tijd: zondag 17 januari 2010, 13.30 uur. Toegang gratis.
Locatie: Buurthuis Straat en Dijk, Haarlemmerstraat 132-136, Amsterdam.
Op vrijdag 11 december organiseert Kritiek. Jaarboek voor socialistische discussie en analyse een discussie over Een links antwoord op het hedendaagse populisme.
Hierbij nodigen zij u van harte uit voor deze bijeenkomst.
Peter Achterberg (als socioloog verbonden aan de Erasmus Universiteit) zal een analyse geven van het succesvolle economische populisme van onder anderen de Partij voor de Vrijheid en de daarmee verbonden verrechtsing van de arbeidersklasse.
Merijn Oudenampsen (verbonden aan het project Design Negation, Jan van
Eyck-academie) zal spreken over de vormgeving van ‘het volk’ en het gebruik van een populistisch discours.
Vervolgens gaan beide sprekers met elkaar en het publiek in debat over de vraag: 'hoe moet links het populisme een weerwoord bieden?'
Datum en tijd: vrijdag 11 december 2009, 15.00-17.00 uur. Na afloop is er een borrel. Locatie: Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Cruquiusweg 31, Amsterdam. Laat even weten dat u komt. Dit kan door een e-mail te sturen naar: redactie@jaarboekkritiek.nl. Voor meer informatie zie de website van Kritiek.
Donderdag 1 oktober presenteert Jaarboek Kritiek een discussiebijeenkomst over het verleden, het heden en de toekomst van de Europese kraakbeweging. Dit naar aanleiding van het nieuwe nummer van Kritiek. Jaarboek voor Socialistische Discussie en Analyse. Hierin wordt uitgebreid aandacht besteed aan kraken in Europa.
Sprekers: Hans Pruijt (Erasmus Universiteit), Marco van Duijn (Eurodusnie) en Bart van der Steen (Universiteit Firenze).
Wanneer: Donderdag 1 oktober 21.00 uur
Waar: De Linkse Kerk, Vrijplaats Koppenhinksteeg, Hooglandse Kerkgracht 4, Leiden
Meer info en contact: www.jaarboekkritiek.nl
In 2010 is het vijfenzestig jaar geleden dat Nederland bevrijd werd van de Duitse bezetting in de Tweede Wereldoorlog. De Vakbondshistorische Vereniging en het IISG hebben het initiatief genomen de rol van de vakbeweging in de oorlog en vooral de ervaringen en dilemma's van de bestuurders èn leden van de verschillende vakbondsorganisaties op een gestructureerde wijze te belichten. Het gaat er om het inzicht in deze moeilijke periode te vergroten.
In dit artikel legt Jeroen Sprenger uit wat de bedoeling en reikwijdte is van dit project. Het onderwerp past in de week van de geschiedenis oorlog en vrede. Op 24 oktober van dit jaar is er de officiële opening van het project en van de website. De website. Meer nieuws na 24 oktober 2009.
Op vrijdag 29 mei is er het nieuwe nummer van Kritiek. Jaarboek voor socialistische Discussie en Analyse.
Tijdens de boekpresentatie wordt er een debat georganiseerd met Eric Duivenvoorden, historicus en schrijver van het boek Een voet tussen de deur. Geschiedenis van de kraakbeweging en Hans Pruijt, socioloog en schrijver van het Kritiek-artikel Kraken in Europa. Zij zullen ingaan op het heden, verleden en de toekomst van de kraakbeweging en de betekenis van huizenstrijd voor de huidige linkse beweging.
De presentatie vindt plaats op het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis en begint om 16.00 uur. Om 17.00 is er een receptie met hapjes en drankjes. Meer informatie is te vinden op de website van het jaarboek.
Amsterdam, Stadsarchief, zondagmiddag 19 april.
Dick Pels en Ron Blom praten, discussiëren en verschillen van mening over de vooruitstrevende liberalen in de jaren negentig van de negentiende eeuw.
Dick Pels is socioloog, publicist en betrokken bij de progressief-liberale denktank Waterlandstichting. Ron Blom is SP-lid en kenner van de linkse beweging in Amsterdam. Hij is gepromoveerd over de linkse soldaten en hun organisaties tijdens de Grote Oorlog. Voor een bespreking zie hier.
Waar gaat het om?
Wim Treub en de opkomst van de radicalen in de raad: jonge , vooruitstrevende liberalen onder leiding van Treub, houden een pleidooi voor uitbreiding van gemeentelijke taken, openbare nutsvoorzieningen in handen van de gemeente; gas, water telefoon en tram. Ook de woonellende werd aangepakt. De stad Amsterdam werd een proeftuin voor de verzorgingsstaat.
De sociaal-democraten volgden het pad door de liberalen uitgezet. Zo maakte de sociaal–democraat Wibaut van Amsterdam het Mekka van de volkshuisvesting. Alleen al tussen 1917 -1922 werden 6500 woningen gebouwd, met name in de Transvaalbuurt en Betondorp. Om de binnenstad en in Noord werden arbeiderswoningen gebouwd. Ook Wibaut was vooruitstrevend op het gebied van onderwijs, cultuur, sociale voorzieningen en openbare nutsbedrijven.
De bijeenkomst vindt plaats in het Stadsarchief Amsterdam, voor informatie zie de website van het Stadsarchief van Amsterdam.
Op vrijdag 24 april aanstaande zal redactielid Dennis Bos een lezing houden over zijn proefschrift Waarachtige volksvrienden over de vroege Amsterdamse socialisten.
Zijn lezing vindt plaats in het Amsterdam Historisch Museum in het kader van een lezingencircuit over De Canon van Amsterdam. Piet de Rooij verzorgt bijvoorbeeld een lezing over Samuel Sarphati.
Voor meer informatie, klik hier.
Yes we can is de slogan van president Obama.
Zijn verkiezingsleus zou ontleend kunnen zijn aan congreslid James Hudson Maurer, lid van de Socialist Party. Maurer noemde zijn autobiografie "It can be done". Die werd in 1938/9 gepubliceerd door de Rand School Press in New York City. Maurer speelde een belangrijke rol bij de bestrijding van kinderarbeid in Amerika. In 1906 en 1939 was hij de socialistische kandidaat voor het vice-presidentschap.
Rand School is niet zo maar een naam. Surinaams activist Otto Huiswoud studeerde aan de Rand School of Social Sciences. Het schoolgebouw herbergt tegenwoordig New York University’s Tamiment Library. Het archief van Otto's weduwe Hermina Dumont Huiswoud ligt er opgeslagen. Een uitstapje van Obama naar eigen huis! "Yes we can!
(overgenomen uit het Barryl Biekman netwerk).
Otto Huiswoud is tweemaal onderwerp geweest van een artikel in Onvoltooid Verleden. In het eerste nummer schreef Frits Corsten een uitgebreid verhaal, in het derde nummer haalde Ruud Beeldsnijder persoonlijke herinneringen aan hem op.
Tentoonstelling over Rinus van der Lubbe!
Het jaar 2009 heeft twee gedenkwaardige data met betrekking tot Rinus van der Lubbe. Op 10 januari 1934 is hij door de nazi's onthoofd. En op 13 januari 1909 is hij in Leiden geboren. Beide feiten vormen de aanleiding voor een tentoonstelling in De Lakenhal te Leiden met aandacht voor Van der Lubbe.
De tentoonstelling heet De Tegenstander en is gemaakt door kunstenaar Gert Germeraad. Hij combineert zijn eigen werk over Van der Lubbe met beelden over actuele thema’s, zoals de gebeurtenissen in Srebrenica, in de Abu Graib-gevangenis en in Afghanistan.
In deze recente beelden, met als titel Prisoners Of War, staat steeds een mens centraal. Het ene moment is hij held, dan weer beul of slachtoffer. Over Van der Lubbe zelf is al veel geschreven onder andere door Dennis Bos in nummer zes van ons blad naar aanleiding van een interview met de vrouw die mogelijk zijn meissie is geweest: Rondom Rinus van der Lubbe
 - Jansje Vink, jaren dertig.
Aanstaande zondag 18 januari is van 14.30 tot 17.00 uur onder de titel Beeld op Van der Lubbe. Held of slachtoffer? een speciale middag georganiseerd in De Lakenhal. Kees Walle belicht het leven van Marinus van der Lubbe, Fredie Beckmans geeft een performance en er zullen historische filmfragmenten over Van der Lubbe worden getoond. De toegang is gratis!
De aktualiteit van de zelfbevrijding
Bijeenkomst Vrijdag 21 november 2008, 15-18 uur
Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis
Cruquiusweg 31, 1019 AT Amsterdam
Annie Adema van Scheltemazaal
Bijdragen (in het Nederlands en Engels) van Christian Frings, Marja van de Klok, Marcel van der Linden
De Nederlandse radencommunist Cajo Brendel (1915-2007) heeft met zijn geschriften een revolutionaire theorie en traditie in leven gehouden die is voortgekomen uit de proletarische opstanden en revoluties van de vroege twintigste eeuw. Brendels stroming ontwikkelde een radikale kritiek op alle hiërarchische organisatievormen – staten, partijen, vakbonden – en bepleitte het zelfstandig handelen van arbeiders en arbeidsters. Toen het kapitalisme na de Tweede Wereldoorlog weer op krachten kwam, waren er nog maar weinig mensen die net als Cajo Brendel aan deze radikale opvatting (verwant aan het denken van de jonge Marx) vasthielden en op die manier latere generaties inspireerden. Nu een nieuwe wereldcrisis zichtbaar begint te worden zijn Brendels geschriften opnieuw actueel, ondanks hun beperkingen. Alles draait uiteindelijk om het vermogen van mensen zichzelf te bevrijden uit de overheersing van staat en kapitaal.
Op de bijeenkomst zijn er enkele verhalen en beelden over de mens Cajo Brendel en enkele korte toespraken over zijn belangrijkste stellingen. De eerder dit jaar in Duitsland verschenen bloemlezing Die Revolution ist keine Parteisache (De revolutie is geen partij-aangelegenheid) met teksten van Brendel zal door een van de redacteuren in het Engels worden gepresenteerd.
Cajo Brendel
Die Revolution ist keine Parteisache. Ausgewählte Schriften
Unrast-Verlag Münster, 2008, 320 Seiten, 18.00 Euro
Donderdag 12 september 2008 is het eerste exemplaar van het boek ‘Peer Corstiaan en ’t Zondig Paterken’ gepresenteerd. Auteur is Hans Verhoeff verhaalt over het dubbelleven van de socialist G.L. Janssen in 19e eeuws Brabant.
Janssen was sergeant-majoor in het leger maar werd in 1886 vanwege zijn socialistische idealen van Den Haag naar Bergen op Zoom overgeplaatst. Na vier jaar verlaat hij het leger en wordt hij de eerste voltijdse redacteur van de Nieuwe Bredasche Courant. In Breda leidde hij een dubbelleven. Enerzijds is hij als redacteur van de krant een gerespecteerd burger, anderzijds is hij een radicaal socialist die in allerhande linkse bladen en kranten onder diverse pseudoniemen publiceert.
Het boek is te bestellen bij Van Ierland Uitgeverij
Afscheidsymposium Johan Frieswijk
Deze zomer neemt Johan Frieswijk na bijna 22 jaar afscheid van de Fryske Akademy. Sinds 1 oktober 1986 werkte hij daar als historicus voor de Nieuwste Tijd. De Fryske Akademy biedt hem een afscheidsymposium aan op donderdag 5 juni 2008, ’s middags vanaf 13.30 uur in het congres- en studiecentrum It Aljemint aan de Doelestraat te Leeuwarden.
Het thema van het symposium is: ‘Van prosopografie naar biografie: het persoonlijke element in de arbeidersgeschiedenis’. Akademy-directeur prof.dr. R. Salverda opent het congres, dat onder voorzitterschap zal staan van prof.dr. Yme Kuiper van de Rijksuniversiteit Groningen.
Sprekers zijn dr. Dennis Bos van de Universiteit Leiden over prosopografisch onderzoek naar de arbeidersbeweging, dr. Jan Willem Stutje van de Rijksuniversiteit Groningen over het beeld van Domela Nieuwenhuis, drs. Piet Hagen over de biografie van Pieter Jelles Troelstra en dr. Johan Frieswijk zelf over het biografische element in de geschiedschrijving van de arbeidersbeweging in Fryslân. Na afloop van het symposium is er gelegenheid om persoonlijk afscheid te nemen van Johan Frieswijk in een informeel treffen.
Het bijwonen van dit afscheidssymposium is gratis, maar in verband met de organisatie wil de Fryske Akademy graag weten op hoeveel mensen men kan rekenen. Daarom is het noodzakelijk om zich even op te geven. Dat kan bij de receptie van de Fryske Akademy tot en met woensdag 28 mei 2008 via e-mail resepsje@fa.knaw.nl, telefonisch (058) 213 14 14, of schriftelijk: Fryske Akademy, Postbus 54, 8900 AB Leeuwarden.
Boekpresentatie Kritiek 14 mei j.l.
Op woensdag 14 mei vond de presentatie plaats van Kritiek. Jaarboek voor socialistische Discussie en Analyse. De presentatie was op het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis te Amsterdam.
Meer informatie is te vinden op: www.jaarboekkritiek.nl en www.iisg.nl .
Meer dan dertig jaar geen foto van J.P.A. te Boekhorst uit zijn gloriejaren, maar dankzij achterachterkleinkind Rachel Halverstad hebben we nu een foto van hem met zijn vier dochters en 'zijn' Bakkersbode. Het is, zeer waarschijnlijk, een foto uit de eerste tien jaren van de vorige eeuw.
Voor het artikel klik.
Een dezer dagen verschijnt bij uitgeverij Aksant het boek Strikes around the World. Een unieke studie waarin de ontwikkelingen op politiek, economisch en juridisch gebied aan de orde komen. Alles met betrekking tot stakingen, uitsluitingen en andere arbeidsconflicten.
Een aanrader voor iedereen die hier op enige manier mee bezig is.
 - NIEUW BOEK over Harm Kolthek en zijn SP
NIEUW BOEK over Harm Kolthek en zijn SP
Ron Blom heeft een boek geschreven over de bekende sociaal-anarchist Harm Kolthek en 'zijn' Socialistische Partij. In 1918 kwam Kolthek voor deze partij in de Tweede Kamer. Deze SP was een typisch product van de vroege arbeidersbeweging met veel libertaire wortels. Zij zette zich af tegen het stembussocialisme van de SDAP en het rode militarisme van het bolsjewisme. Veel van de partijkaders waren actief in het Nationaal Arbeidssecretariaat (NAS), de radicalere concurrent van het met de sociaal-democratie verbonden NVV. Met de introductie van het algemeen kiesrecht voor mannen en de groeiende rol van de overheid in het economische leven voelden deze voormalige anarchisten de noodzaak om wel aan verkiezingen deel te nemen. In het NAS kwamen zij op voor arbeidswetgeving en een meer professionele opzet van de van oudsher federalistisch ingestelde radicale vakbeweging.
Over de SP van voormalig NAS-secretaris Harm Kolthek is erg weinig bekend. Dit is het eerste gedegen onderzoek naar de opkomst, groei en neergang van deze libertair-socialistische partij met wortels in de vakbeweging. De historicus Ron Blom maakte naast bronnenonderzoek in verschillende archieven gebruik van informatie van opgespoorde familie van de betrokken raadsleden en activisten. Dit alles heeft geresulteerd in een fraaie reconstructie van radicale arbeidersmilieus in het interbellum. Blom neemt de lezer mee en biedt een rondgang door de wereld van de globalisten van het Esperantisme, de blasfemische vrijdenkers van De Dageraad, de aanhangers van het gebroken geweertje van de Internationale Anti-Militaristische Vereniging (IAMV), diverse amateur toneelgezelschappen en koren, seksuele voorlichters van de Nieuw-Malthusiaanse Bond en kleurrijke propagandisten van de coöperatiegedachte.
Ron Blom (1963) is werkzaam bij het Stadsarchief Amsterdam. In 2004 promoveerde hij op het proefschrift 'Niet voor God en niet voor het Vaderland. Linkse soldaten, matrozen en hun organisaties tijdens de mobilisatie van 14-18'. Van zijn hand verschenen diverse artikelen in tijdschriften en boeken zoals onder meer in de bundel 'Wankel Evenwicht. Neutraal Nederland en de Eerste Wereldoorlog'.
Te bestellen bij uitgeverij Eburon te Delft, zie de website.
|
|
